Każdego roku około 40 tysięcy Polaków umiera tylko dlatego, że wdychali zanieczyszczone powietrze. To trochę tak, jakby z mapy naszego kraju zniknęło miasto wielkości Bolesławca. Temat zagrożenia smogiem jest bardzo poważny i w mniejszym lub większym stopniu dotyka każdego z nas. Czy wiesz, że Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w całej Unii Europejskiej? No dobrze, ale co właściwie możesz z tym zrobić? Kilka praktycznych rad znajdziesz w naszym artykule. Dowiesz się też z niego, czym jest oczyszczasz powietrza i dlaczego jego zakup nie jest już wyborem, ale koniecznością.
Tyle szumu o smog: a właściwie dlaczego?
O smogu nie słyszały chyba tylko osoby mieszkające gdzieś w głębokich bieszczadzkich lasach, niemające telewizora, Internetu i radia. Media trąbią o nim od kilku lat, a ostatnio normą stało się nawet wydawanie ostrzeżeń przed silnym zanieczyszczeniem powietrza. Oczywiście nie oznacza to, że problem smogu pojawił się z dnia na dzień. Po prostu zaczęliśmy się nim bardziej przejmować.
A jest czym się martwić. Nie będziemy wnikać w chemiczne analizy składu smogu. Wystarczy Ci wiedzieć, że gdy wychodzisz na ulicę w zimowy dzień, do Twoich płuc oraz innych organów trafia spory wycinek tablicy Mendelejewa. Nietrudno się domyślić, że w sezonie grzewczym nie ma mowy o oddychaniu pełną piersią. Świeże, czyste powietrze stało się w Polsce towarem deficytowym i naiwnością byłoby sądzić, że to się w niedługim czasie zmieni.
Złą jakością powietrza powszechnie obarcza się kopalnie, elektrownie i wielkie zakłady przemysłowe. Tymczasem wina leży głównie po stronie… nas samych.
Co powoduje smog?
Z raportu Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami wynika, że istnieje sześć podstawowych źródeł emisji pyłu zawieszonego PM10 – czyli najgroźniejszego składnika smogu. Są to:
- Rolnictwo
- Energetyka
- Transport drogowy
- Przemysł
- Gospodarstwa domowe
- Inne źródła
Okazuje się, że głównym źródłem PM10 (w aż 52%) jest tzw. niska emisja, czyli przestarzałe instalacje grzewcze w domach. Mało tego. Tak zwane „kopciuchy” emitują do atmosfery aż 87% benzopirenu, czyli czynnika rakotwórczego.
Wniosek? Trują Cię przede wszystkim Twoi sąsiedzi, którzy wciąż ogrzewają domy starymi kotłami węglowymi, często zasilanymi paliwem fatalnej jakości (miałem, lakierowanymi deskami, śmieciami).
To bardzo poważny problem, którego nie da się niestety rozwiązać „od ręki”. Pomimo atrakcyjnych programów dopłat do wymiany źródła ciepła, nadal około 3 miliony polskich gospodarstw domowych korzysta z kotłów węglowych. Przekonanie ich właścicieli do zmiany postawy jest bardzo trudne, bo przecież na końcu liczy się przede wszystkim rachunek ekonomiczny. Jak wytłumaczyć Janowi Kowalskiemu, że w imię lepszej jakości powietrza powinien płacić za ogrzewanie nie np. 1000 złotych rocznie, ale trzy razy więcej?
Skoro nie możemy pozbyć się smogu, to powinniśmy przynajmniej się przed nim bronić. Można to zrobić przy pomocy różnych rozwiązań. Jakich? Wyjaśniamy w dalszej części artykułu.
Sposoby na smog: zacznij je stosować już dziś!
Zdecydowanie najprostszą receptą na ograniczenie kontaktu ze smogiem jest stosowanie tzw. maseczek antysmogowych. Na pewno zdarzyło Ci się już widzieć ludzi, którzy je noszą. To fajne, niedrogie i… mało praktyczne rozwiązanie. Choć powszechnie uważa się, że smog zagraża nam tylko na zewnątrz, to w rzeczywistości cząsteczki pyłu zawieszonego swobodnie przedostają się też do mieszkania – np. przez uchylone okno. Trudno sobie przecież wyobrazić, aby ktokolwiek oglądał telewizję czy spał w maseczce, prawda?
Dlatego w domu lub mieszkaniu warto też mieć jak najwięcej roślin oczyszczających powietrze. Szczególnie przydatne na tym polu są takie gatunki, jak skrzydłokwiat, bluszcz pospolity i paprotka. Znów jednak powstaje problem praktyczności. Mieszkanie nie powinno się przecież zamienić w ogród botaniczny.
Coraz większą popularnością cieszą się natomiast elektroniczne oczyszczacze powietrza. Te urządzenia jeszcze do niedawna były bardzo drogie i mało kogo było stać na ich zakup. Obecnie to żaden luksus. Jeśli masz w domu pralkę, zmywarkę, telewizor czy kuchenkę, to nie ma żadnego powodu, abyś zrezygnował z posiadania oczyszczacza. Biorąc pod uwagę realne zagrożenie ze strony smogu, ten sprzęt należy dziś traktować w kategoriach niemalże obowiązkowego wyposażenia w każdym domu.
Jak działa oczyszczacz powietrza?
To bardzo proste. Oczyszczacz zasysa powietrze zgromadzone w pomieszczeniu i przefiltrowuje je. Dzięki temu jest ono wolne nie tylko od groźnych związków chemicznych, ale także np. roztoczy czy pyłków, czyli najpowszechniejszych alergenów.
Rada
Zakup oczyszczacza, zwłaszcza z funkcją jonizacji, polecamy szczególnie osobom cierpiącym z powodu alergii na roztocza.
Oczyszczacz powietrza dba o to, aby to, czym oddychamy we własnym domu, w żaden sposób nie zagrażało naszemu zdrowiu i gwarantowało maksymalny komfort życia. Dobre urządzenia oferują wielostopniową filtrację, dzięki czemu wyłapują większe zanieczyszczenia, mikroskopijne drobinki, związki rakotwórcze oraz eliminują przykre zapachy (np. po gotowaniu czy odzwierzęce).
Jak wybrać oczyszczacz powietrza?
Przede wszystkim należy sprawdzić, jak duże jest pomieszczenie, w którym ma pracować oczyszczasz. Urządzenie dobiera się bowiem pod kątem wydajności, a więc zdolności do oczyszczenia konkretnej ilości powietrza w ciągu 1 godziny. Za mały oczyszczasz nie spełni swojej funkcji, z kolei za duży będzie generować niepotrzebne koszty.
Bardzo ważnym kryterium wyboru oczyszczacza są zastosowane w nim funkcje. Zdecydowanie warto zainwestować w model z jonizatorem (dzięki temu drobinki kurzu opadają na podłogę, a nie osiadają np. na meblach czy łóżku) oraz ze sterylizacją UV (światło ultrafioletowe niszczy drobnoustroje bytujące w mieszkaniu, np. zarodniki grzybów i pleśni, bakterie, wirusy czy roztocza).
Dobry oczyszczacz powietrza wcale nie musi być bardzo drogi. W cenie poniżej 1000 złotych można znaleźć modele klasy Premium, wyposażone m.in. w 7-stopniowy system filtracji, a więc gwarantujące perfekcyjną czystość powietrza. Przyznasz, że to nie jest wygórowana cena. O wiele więcej wydajemy przecież na zakup np. telewizora czy nawet smartfona, a te urządzenia nie mają nic wspólnego z naszym zdrowiem.
Czy eksploatacja oczyszczacza powietrza jest kosztowna i kłopotliwa?
To dość powszechne przekonanie, które okazuje się być zwykłym mitem. Nowoczesne oczyszczacze powietrza są bardzo energooszczędne – zwłaszcza jeśli wybrany model ma możliwość automatycznego dopasowywania wydajności do aktualnych warunków panujących w pomieszczeniu. Nie trzeba się też przejmować hałasem – oczyszczacze dobrej klasy generują dźwięk na poziomie około 20 dB, który jest praktycznie niesłyszalny dla ludzkiego ucha.
Obsługa oczyszczacza sprowadza się właściwie tylko do okresowego mycia filtra wstępnego (wyłapującego duże zabrudzenia) oraz regularnej wymiany filtrów – zgodnie zaleceniami producenta. Częstotliwość wymiany zależy oczywiście od stopnia zanieczyszczenia powietrza w mieszkaniu, ale w dobrej klasy urządzeniu wystarczy to robić raz do roku. Oczywiście pamiętamy, aby wybierać wyłącznie oryginalne systemy filtracji, bo tylko one zapewniają maksymalną sprawność oczyszczacza.
Po przeczytaniu tego artykułu nie masz już chyba wątpliwości, że oczyszczacz powietrza jest najlepszym prezentem, jaki możesz zrobić sobie i swoim bliskim. Skoro obecnie nie da się pokonać smogu, to powinniśmy go przynajmniej przechytrzyć i się od niego odseparować. Zwłaszcza we własnym mieszkaniu czy biurze.
